Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
Tom
Een mooi voorbeeldje van hoe wetenschap àls kennissysteem fouten en fraude detecteert, bekritiseert en corrigeert.
Hebben de alterneuten tijdschriften, een controlesysteem, waarin kwakzalverpraktijken aan de kaak worden gesteld?
Tom
Medisch vakblad trekt frontaal ten aanval tegen farmareuzen
The Lancet: ‘Analyse alle gegevens wijst op manipulatie van studie over neveneffecten van antidepressiva voor kinderen’
Het medische vakblad The Lancet haalt zwaar uit naar de farmaceutische industrie, die ze beschuldigt van het achterhouden van informatie over neveneffecten van de nieuwste antidepressiva bij kinderen. ‘Een verhaal van verwarring, manipulatie en institutioneel falen.’ ‘The Lancet is een bron van informatie. Wij kunnen enkel vaststellen dat de Belgische bijsluiters duidelijk vermelden dat de medicijnen niet aanbevolen zijn voor kinderen’, reageert Leo Neels, algemeen directeur van Pharma.be, de vertegenwoordiger van de farmaceutische industrie.
Het is niet de eerste keer dat de farmaceutische industrie ervan beschuldigd wordt de resultaten van klinische studies in hun voordeel te draaien. Zo worden dure nieuwe kankermedicijnen die het laatste decennium zijn geïntroduceerd en die een enorme vooruitgang zouden betekenen, steeds meer in vraag gesteld, schrijft de Britse krant The Independent. De krant haalt een publicatie aan van het vakblad The Journal of the American Medical Association. Daaruit bleek dat 38 procent van de onafhankelijke studies weinig gunstige resultaten bekwamen over de medicijnen. Bij studies die gesponsord waren door de farmaceutische industrie was dat slechts in 5 procent van de studies zo.
De jongste rel gaat over de nieuwste antidepressiva, de zogenaamde ssri's en hun gebruik bij kinderen. Vorige zomer besliste het Britse Departement van Volksgezondheid al om Seroxat te verbieden om depressie te behandelen bij -18-jarigen. Het verbod kwam er nadat uit studieresultaten die GlaxoSmithKline uiteindelijk had vrijgegeven bleek dat adolescenten die Seroxat namen een verhoogd risico op suïcidaal gedrag en zelfmutilatie liepen. Later volgde een Brits verbod op alle andere ssri's, met uitzondering van fluoxetine.
Enkele weken geleden schreven onderzoekers in The British Medical Journal (DM 10/4) dat de officieel gepubliceerde studies over de medicijnen de voordelen opsmukten en de neveneffecten minimaliseerden. Nu gaat het vooraanstaande blad The Lancet nog een stap verder.
Tim Kendall en Craig Whittington van het National Collaborating Centre for Mental Health in Londen onderzochten eerdere studies die gepubliceerd waren over gebruik van ssri's bij kinderen en jongeren. Met dit verschil: ze analyseerden ook gegevens uit ongepubliceerde studies die ze wisten te bekomen bij het Britse Comité voor de Veiligheid van Medicijnen. Waar de ssri's in de openbaar gemaakte studies telkens een voordeel opleverden, bleek dat weg te vallen wanneer ook de niet-vrijgegeven studies erbij genomen werden. Dan bleken, met uitzondering van medicijnen met de stof fluoxetine, de risico's telkens groter dan de mogelijke voordelen.
In een bijgaand editoriaal verwijst The Lancet naar de gepubliceerde studies met de titel ‘deprimerend onderzoek’. “Het verhaal over het onderzoek naar het gebruik van ssri's bij depressie bij kinderen is er een van verwarring, manipulatie en institutioneel falen.” Dat er behoefte is aan een efficiënte antidepressiebehandeling voor kinderen, trekt The Lancet niet in twijfel, wel de manier waarop farmaceutische bedrijven hun producten hebben proberen slijten, zonder ondersteuning over de doeltreffendheid ervan. De systematische analyse van de gepubliceerde én vooral de ongepubliceerde gegevens door Kendall en Craig toont immers dat slechts één medicijn, Prozac, nÃÂét geassocieerd was met negatieve resultaten voor kinderen met depressie, aldus het blad.
Dat de farma-industrie en artsen desondanks de producten wereldwijd hebben gepromoot bij kinderen, stuit The Lancet tegen de borst. Het blad verwijst naar een intern document van GlaxoSmithKline (producent van Seroxat, NC) dat the Canadian Medical Association Journal wist in te kijken, waaruit blijkt hoe het bedrijf de resultaten van gepubliceerd onderzoek wilde manipuleren. “Het zou onaanvaardbaar zijn om een statement op te nemen dat de doeltreffendheid niet is bewezen, omdat dit het profiel van paroxetine (Seroxat, NC) zou ondermijnen”, meldt de nota inzake een studie met Seroxat bij kinderen.
Dergelijke praktijken ondermijnen het hele medische systeem waarbij officiële richtlijnen worden gegeven voor het gebruik van medicijnen gebaseerd op resultaten van klinische studies, aldus The Lancet. “Dat proces wordt volledig overbodig als resultaten zo gemakkelijk gemanipuleerd worden door diegenen die er potentieel gigantische financiële winst uit kunnen halen.”
In een reactie ziet Leo Neels, algemeen directeur van Pharma.be, de vertegenwoordiger van de farmaceutische industrie, niet meteen een probleem in ons land. “De Belgische bijsluiters van die producten zijn daarover heel precies: bij gebrek aan klinische gegevens over de tolerantie van het gebruik bij kinderen wordt het voor hen niet aanbevolen. Duidelijker kan het niet. Ik vind het ook opmerkelijk dat The Lancet spreekt over achtergehouden studies, maar tegelijk in staat is ze te analyseren.”
Op de vraag waarom kinderpsychiaters nochtans ook bij ons al herhaaldelijk hebben gewezen op de tendens om ook bij jongeren al te gemakkelijk antidepressiva voor te schrijven, luidde het: “Daarvoor heb ik geen officiële verklaring.” Ook in het Verenigd Koninkrijk hebben de producten volgens de BBC geen licentie voor -18-jarigen, maar worden ze in de praktijk wel voorgeschreven. Daar ging de bal aan het rollen nadat patiëntengroepen ongerust raakten over de neveneffecten.
Eigen berichtgeving / The Independent
Nathalie Carpentier / Jeremy Laurance
